Bảo hiểm xã hội 1 lần (BHXH 1 lần) là khoản tiền mà người lao động nhận được khi không đủ điều kiện hưởng lương hưu hoặc chế độ bảo hiểm xã hội khác. Được tính toán dựa trên số tháng tham gia BHXH và mức lương đóng BHXH trung bình. Cách tính tiền bảo hiểm xã hội 1 lần khá phức tạp và nhiều người còn gặp nhiều băn khoăn. Bài viết hướng dẫn chi tiết, cung cấp công thức tính BHXH 1 lần sẽ giúp người lao động dễ dàng tính toán số tiền mình sẽ nhận được một cách chính xác và nhanh chóng.
Cách tính BHXH 1 lần
Khi nào nhận bảo hiểm xã hội 1 lần?
Theo khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc mà có yêu cầu nhận bảo hiểm xã hội một lần thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy của Luật Bảo hiểm xã hội nhưng chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia bảo hiểm xã hội khi nghỉ việc mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
- Ra nước ngoài để định cư;
- Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
Ngoài ra theo khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13 có bổ sung thêm trường hợp người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội khi có yêu cầu thì được nhận bảo hiểm xã hội một lần.
Do đó nếu thuộc một trong các trường hợp trên sẽ được nhận bảo hiểm xã hội một lần.
Cách thức tính bảo hiểm xã hội 1 lần
Công thức tính
Căn cứ theo Thông tư 59/2015/TT-BLDTBXH, khoản Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP và Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 thì công thức tính bảo hiểm xã hội 1 lần như sau:
Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần | = | 1,5 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014 | + | 2 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014 |
Đối với người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc
Mbqtl: Mức bình quân tiền lương
Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần | = | 1,5 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014 | + | 2 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014 |
Đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
Mbqtn: Mức bình quân thu nhập
Mức điều chỉnh tiền lương khi tính BHXH 1 lần
Điều 2 Thông tư 36/2021/TT-BLĐTBXH thì mức điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội được quy định như sau:
Năm | Trước 1995 | 1995 | 1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 |
Mức điều chỉnh | 5,10 | 4,33 | 4,09 | 3,96 | 3,68 | 3,53 | 3,58 | 3,59 | 3,46 | 3,35 | 3,11 | 2,87 | 2,67 | 2,47 | 2,01 |
Năm | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
Mức điều chỉnh | 1,88 | 1,72 | 1,45 | 1,33 | 1,25 | 1,20 | 1,19 | 1,16 | 1,12 | 1,08 | 1,05 | 1,02 | 1,00 | 1,00 |
Điều 3 Thông tư 36/2021/TT-BLĐTBXH thì mức điều chỉnh thu nhập đã đóng bảo hiểm xã hội của năm được quy định như sau:
Năm | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |
Mức điều chỉnh | 2,01 | 1,88 | 1,72 | 1,45 | 1,33 | 1,25 | 1,20 | 1,19 |
Năm | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
Mức điều chỉnh | 1,16 | 1,12 | 1,08 | 1,05 | 1,02 | 1,00 | 1,00 |
Cách tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
Mbqtl = [Số tháng đóng bảo hiểm xã hội x Tiền lương tháng (thu nhập tháng đối với đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện) đóng bảo hiểm xã hội x Mức điều chỉnh hàng năm]/ Tổng số tháng đóng bảo hiểm xã hội
Ví dụ cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần
Anh X 33 tuổi có thời gian tham gia Bảo hiểm xã hội từ tháng 10/2017 đến tháng 04/2019 như sau:
Từ tháng 10/2017 – 12/2017: mức lương 5.000.000đ.
Từ tháng 01/2018 – 02/2019: mức lương 5.500.000đ.
Tháng 03 – 04/2019: mức lương 6.000.000đ.
Anh X có thời gian tham gia BHXH là 1 năm 6 tháng và chưa đủ tuổi hưởng lương hưu và có nguyện vọng hưởng trợ cấp BHXH 1 lần. Mức hưởng BHXH 1 lần của anh X được xác định như sau như sau:
Mức lương bình quân = (2×5.000.000×1,12 + 12×5.500.000×1,08 + 2×5.500.000×1,05 + 2×6.000.000×1,05) / 18 = 5.923.888,889 VND /tháng
Mức hưởng BHXH 1 lần = {(1,5 x thời gian tham gia BHXH trước năm 2014) + (2 x thời gian tham gia BHXH từ năm 2014)} x Mbqtl
Do Anh X tham gia sau năm 2014 nên thời gian tham gia của anh trong khoảng thời gian này bằng 0
Như vậy, Mức hưởng BHXH 1 lần của anh A = 0 + (2 x 1,5 năm x Mbqtl) = 2 x 1,5 x 5.923.888,889 = 17.771.666,67 đồng.
Thủ tục để nhận bảo hiểm xã hội 1 lần
Hồ sơ
- Sổ bảo hiểm xã hội.
- Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động.
- Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây: Hộ chiếu do nước ngoài cấp; Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài; Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
- Trích sao hồ sơ bệnh án trong trường hợp người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Cơ sở pháp lý: Điều 109 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014
Hồ sơ nhận BHXH 1 lần
Thủ tục nhận BHXH 1 lần
Theo khoản 3,4 Điều 110 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 thì thủ tục nhận BHXH 1 lần được thực hiện như sau:
- Chuẩn bị hồ sơ
- Trong thời hạn 30 ngày tính đến thời điểm người lao động đủ điều kiện và có yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần nộp hồ sơ nêu trên cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
- Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Thủ tục nhận BHXH 1 lần
Luật sư tư vấn về bảo hiểm xã hội
- Hỗ trợ tính bảo hiểm xã hội 1 lần
- Tư vấn hồ sơ nhận bảo hiểm xã hội một lần
- Tư vấn những quy định về quyền, trách nhiệm của người lao động, người sử dụng lao động đối với việc đóng bảo hiểm xã hội
- Tư vấn các vấn đề pháp lý về quỹ bảo hiểm xã hội
- Khiếu nại, tố cáo về vi phạm bảo hiểm xã hội
Bài viết trên đã nêu rõ được cách để tính bảo hiểm xã hội một lần và hồ sơ thủ tục để được nhận tiền bảo hiểm. Tuy nhiên nếu quý độc giả còn thắc mắc hoặc có nhu cầu hỗ trợ việc tính bảo hiểm xã hội một lần có thể liên hệ Hỏi luật sư tư vấn luật lao động tư vấn bảo hiểm xã hội qua số Hotline 0937.552.925 để được hỗ trợ giải đáp trực tuyến miễn phí. Xin cảm ơn quý độc giả.
Mục lục