Điều kiện để bố mẹ đòi lại đất đã cho con, thủ tục khởi kiện

31/05/2023 09:15

Điều kiện để đòi lại đất đã cho con khi cha mẹ đã sang tên, chuyển quyền sử dụng đất cho con. Vấn đề này xảy ra khi có tranh chấp đất giữa bố mẹ và con, do đó bố mẹ muốn lấy lại đất phải đảm bảo các điều kiện theo luật định. Do đó, thông qua bài viết dưới đây tôi sẽ đem đến cho độc giả các quy định hiện hành về vấn đề này.

Mục lục

Đòi lại đất đã cho con

Tặng cho tài sản là quyền sử dụng đất

Tặng cho tài sản là quyền sử dụng đất phải tuân theo các quy định về điều kiện thực hiện các quyền tặng cho quyền sử dụng đất theo Điều 188 Luật Đất đai 2013 như sau:

Người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất; góp vốn bằng quyền sử dụng đất khi có các điều kiện sau đây:

Có Giấy chứng nhận, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 186 và trường hợp nhận thừa kế quy định tại khoản 1 Điều 168 của Luật này;
Đất không có tranh chấp;
Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án;
Trong thời hạn sử dụng đất.

Ngoài các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này, người sử dụng đất khi thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất; quyền thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất còn phải có đủ điều kiện theo quy định tại các điều 189, 190, 191, 192, 193 và 194 của Luật này.

Việc chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất phải đăng ký tại cơ quan đăng ký đất đai và có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký vào sổ địa chính.

Tặng cho quyền sử dụng đất

>>> Tham khảo thêm: Mẫu hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất

Điều kiện để bố mẹ đòi lại đất đã cho con

Trường hợp tặng cho đất không đòi lại được

Theo quy định tại Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 về tặng cho bất động sản thì:

Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật.
Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản.

Theo đó, quyền sử dụng đất đã thuộc về người con khi cha mẹ tặng cho nhà đất cho con thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về trình tự, thủ tục tặng cho, đã sang tên đất đó cho con. Vì thế bố mẹ không có quyền đòi lại đối với đất đã cho con trong bất cứ trường hợp nào khác.

Trường hợp bố mẹ tặng cho đất có thể đòi lại được

Đối với trường hợp tặng cho bất động sản có điều kiện ngoài tuân thủ theo Điều 459 như trên còn phải tuân theo quy định tại Điều 462 Bộ luật Dân sự 2015:

Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.
Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Do đó khi bố mẹ tặng cho nhà đất cho con có điều kiện theo quy định như trên mà người con không thực hiện đúng theo như thỏa thuận điều kiện trong hợp đồng tặng cho hoặc việc tặng cho này không đáp ứng được các điều kiện, trình tự thủ tục tặng cho thì bố mẹ có quyền đòi lại đất đã cho.

Ngoài ra, bố mẹ được đòi lại nhà đất đã tặng cho con nếu cha mẹ chứng minh được việc tặng cho thuộc vào các trường hợp giao dịch vô hiệu theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015 tại Điều 177 về điều kiện có hiệu lực; tại Điều 127 về giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép; tại Điều 129 về việc không tuân thủ quy định về hình thức,..

Khởi kiện tranh chấp quyền sử dụng đất đã cho con

Khi bố mẹ chứng minh được trường hợp giao dịch tặng cho nhà đất cho con thuộc các trường hợp có thể đòi lại được như trên thì có thể nộp đơn khởi kiện lên Tòa án có thẩm quyền để giải quyết theo quy định pháp luật.

Hồ sơ khởi kiện

Hồ sơ khởi kiện bao gồm:

Đơn khởi kiện.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho nhà đất giữa bố mẹ với con.
Giấy tờ nhân thân của người khởi kiện.
Sổ hộ khẩu (bản sao công chứng hoặc chứng thực).
Biên bản hòa giải tranh chấp không thành của Uỷ ban nhân dân cấp xã tại nơi cư trú.
Các giấy tờ liên quan khác.

Thẩm quyền giải quyết

Việc đòi lại đất của cha mẹ đã cho con được xem là tranh chấp đất đai thuộc lĩnh vực dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án, cụ thể là Tòa án nhân dân cấp quận, huyện nơi có đất tranh chấp theo Điều 26, Khoản 1 Điều 35, điểm c Khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Ngoài ra theo Điều 203 Luật Đất đai 2013 quy định về thẩm quyền giải quyết đất đai giữa cha mẹ với con cái như sau:

Tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì được giải quyết như sau:

Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết;

Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:

Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều này;
Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự;

Trường hợp đương sự lựa chọn giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thì việc giải quyết tranh chấp đất đai được thực hiện như sau:

Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;

Vậy việc xảy ra tranh chấp đất đai khi bố mẹ muốn đòi lại đất đã cho con cái sẽ do Uỷ ban nhân dân các cấp hoặc Tòa án nhân dân nơi có bất động sản giải quyết.

Thủ tục thực hiện

Trình tự thủ tục thực hiện đối với việc khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai giữa cha mẹ với con theo Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 và Luật Đất đai 2013 :
Hòa giải tranh chấp tại Uỷ ban nhân dân cấp xã.

Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện.
Nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản đang tranh chấp.
Tòa thụ lý và giải quyết, người khởi kiện nộp tạm ứng án phí và nhận thông báo thụ lý đơn từ Tòa án.
Tham gia tố tụng tại Tòa.

Luật sư tư vấn khởi kiện đòi lại đất đã cho con cái

Tư vấn các vấn đề pháp lý liên quan đến lĩnh vực đất đai.
Tư vấn giải quyết đất đai khi có tranh chấp về đất đã cho con cái.
Hướng dẫn, hỗ trợ khởi kiện đòi lại đất đã cho con theo các trường hợp luật định.
Hướng dẫn, hỗ trợ soạn thảo đơn khởi kiện và các giấy tờ liên quan.
Đại diện cho khách hàng tham gia vào thủ tục tố tụng.
Tư vấn, hỗ trợ các công việc liên quan khác.

Tư vấn khởi kiện đòi lại đất đã cho con cái

Trên đây là những thông tin cơ bản về vấn đề đất đai liên quan đến tranh chấp về đất đã tặng cho giữa cha mẹ với con cái về các điều kiện, trường hợp có thể đòi lại đất cũng như quy trình, thủ tục khởi kiện đòi lại đất đã cho con. Nếu có bất cứ thắc mắc nào cần tôi tư vấn luật đất đai, xin hãy liên hệ với tôi qua số HOTLINE: 0937.552.925 hoặc email tuvanluat@hoiluatsu.vn để được tư vấn kỹ hơn.